Date Log
POLITICAL TRENDS IN POLAND’S STRUGGLE FOR INDEPENDENCE IN GAIICIA BEFORE WORLD WAR I
Corresponding Author(s) : Nguyen Van Sang
UED Journal of Social Sciences, Humanities and Education,
Vol. 5 No. 3 (2015): UED JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES, HUMANITIES AND EDUCATION
Abstract
This paper presents an analysis on the process of promoting and constructing ideas for an independent Polish state in Galicia through the activities of political parties during the pre-World War I period. Based on the analysis of three political trends which are pro-Russian, pro-Austro-Hungarian and revolutionary respectively, the paper brings up initial comments and evaluation on the results as well as the impact of each trend towards the issue of Poland’s independence, at the same time draw out conclusions on the movement for independence in Galicia, Poland in the late nineteenth century and the early twentieth century.The studies mentioned in the paper are based not only on the findings declared by their researchers, but also on the exploitation of newly recorded data that have not been previously published.
Keywords
Download Citation
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)BibTeX
-
[1] Vào thế kỷ XVIII, lãnh thổ của Ba Lan bị ba nước Đức, Áo - Hung và Nga tiến hành phân chia vào các năm 1772, 1793 và 1795. Ở các lần chia tách này, Ba Lan được chia làm 3 bộ phận sát nhập vào lãnh thổ của Đức, Áo - Hung, Nga. Ba Lan với tư cách là một nhà nước không tổn tại trên bản đồ chính trị châu Âu kể từ 1795 cho đến kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất. Theo sự phân chia này, Galicia là một bộ phần lãnh thổ trước đây của Ba Lan bị sát nhập vào đế quốc Áo - Hung theo thỏa thuận phân chia giữa Đức, Áo - Hung và Nga vào năm 1795.
[2] Centralna Agencja Polska w Lozanie (2000), “Organizacje polityczne i wojskowe w Galicji - ich działanoścć od 1914 roku do rozłamu Naczelnego Komitetu Narodowego”, Archiwum Akt Nowych, Nr.38, S.7. (Tạm dịch: Tổ chức chính trị và vũ trang ở Galicia – Những hoạt động từ năm 1914 đến sự phân chia Ủy ban tối cao quốc gia).
[3] Phong trào Dân chủ Quốc gia còn có tên gọi khác là chế độ Dân chủ Quốc gia (Narodowa Demokracja, viết tắt là ND) là một phong trào chính trị của Ba Lan mang tư tưởng chủ nghĩa quốc gia ra đời vào cuối thế kỷ XIX. Đại diện tiêu biểu và chung nhất cho mục tiêu của phong trào Dân chủ Quốc gia là Roman Dmowski (1864 - 1939).
[4]Tại Hội nghị Viên năm 1815 bao gồm các quốc gia Nga, Áo, Phổ, Anh và Pháp đã quyết định chia vương quốc Warszawa (Ba Lan) thành 3 bộ phận gồm vương quốc Ba Lan (Królestwo Polskie), đại công quốc Poznan (Wielkie Księtwo Pozańskie), Cộng hòa Krakow (Rzeczpospolita Krakowska), trong đó vương quốc Ba Lan là một bộ phận thuộc nước Nga dưới hình thức liên minh cá nhân với Nga (Unia Personalna). Với sự lệ thuộc lãnh thổ vào Nga, vương quốc Ba Lan cũng có 1 số quyền tự trị như có quốc hội, có bộ máy hành chính, có luật pháp, hệ thống trường học, ngôn ngữ Ba Lan được sử dụng trong trường học và hành chính. Tuy nhiên, quân đội của vương quốc Ba Lan phải do anh trai hoặc em trai của Nga hoàng đứng đầu và những chính sách đối ngoại do Nga quyết định.
[5] J. Cabaj (2009), “Dmowski i Piłsudski - Dwie koncepcje niepodległościowe”, Powrót Polski do rodziny wolnych narodów, Lublin, S.59 (Tạm dịch: Dmowski và Piłsudski - Hai quan điểm độc lập).
[6] R. Dmowski, Polityka i odbudowanie państwa, Warszawa 1988. Tập 1, Trang 75. (Tạm dịch: Chính sách và sự tái thiết đất nước).
[7] J. Buszko (1996), Polacy w parlamencie Wiedeńskim 1848 - 1918, Warszawa, T.1, S.75. (Tạm dịch: Người Ba Lan trong quốc hội Viên 1848 - 1918).
[8] W. Suleja, Jósef Piłsudski, Wrocław (2004), S.96.
[9] S. Arski I J. Chudek, “Galicyjska działalność wojskowa Piłsudskiego (1906 - 1914)”, Dokumenty, Warszawa, S.488 (Tạm dịch: Các hoạt động vũ trang ở Galicia của Piłsudski 1906 - 1914).
[10] J. Molenda (1980), Piłsudczycy a narodowi demokrai 1908 - 1918, Warszawa, S.8.
[11] J. Cabaj (2009), “Dmowski i Piłsudski - Dwie koncepcje niepodległościowe”, Powrót Polski do rodziny wolnych narodów, Lublin, S.62.
[12] Hình thức bầu cử quốc hội xuất hiện khá sớm trong lịch sử của Ba Lan. Kể từ cuối thế kỷ XV (vào khoảng năm 1493) khi quốc hội Ba Lan được thành lập và sau cái chết của vua August Zgumunt (vào cuối thế kỷ XVI), việc lựa chọn người kế vị ngai vàng được thực hiện theo hình thức bầu cử. Theo đó, tất cả các quý tộc Ba Lan và Litva sẽ tiến hành lựa chọn người kế vị đứng đầu nhà nước liên bang Ba Lan - Litva (nhà nước này được thành lập theo thỏa thuận giữa Ba Lan và Litva vào năm 1569 tại Lublin, Ba Lan), đồng thời quốc hội cũng được lựa chọn theo hình thức bầu cử công khai này.
[13] W. Suleja, Jósef Piłsudski, Wrocław (2004), S.102 - 103.